Wpływ miejscowej analgezji na nasilenie dolegliwości bólowych w trakcie terapii fotodynamicznej

Wpływ miejscowej analgezji na nasilenie dolegliwości bólowych w trakcie terapii fotodynamicznej

Terapia fotodynamiczna (photodynamic therapy - PDT) to metoda cieszącą się dużą popularnością w lecznictwie dermatologicznym.  U jej podstaw leży reakcja fototoksyczna, do której dochodzi w wyniku oddziaływania aplikowanego miejscowo fotouczulacza, gromadzącego się w nieprawidłowych komórkach ze światłem o odpowiedniej dla danej substancji fotouczulającej długości fali. Ograniczeniem zastosowania PDT są odczuwane przez pacjentów dolegliwości o charakterze pieczenia i bólu, niekiedy o znacznym nasileniu.

 
Brytyjscy badacze z Kingston postanowili przeprowadzić retrospektywne badanie, które miały na celu porównanie nasilenia odczuwanych przez pacjentów dolegliwości bólowych w trakcie zabiegów z zastosowaniem lokalnej analgezji oraz bez wprowadzonego znieczulenia miejscowego lub z wykorzystaniem chłodzenia wodą w sprayu. Badaniem objęto 59 pacjentów, u których łącznie wykonano 95 zabiegów PDT na pojedyncze ogniska rogowacenia słonecznego, choroby Bowena oraz guzkowej lub powierzchownej odmiany raka podstawnokomórkowego. U niektórych osób wystarczyła jedna sesja terapeutyczna (n = 56), inni wymagali dwóch zabiegów (n = 39). W trakcie procedury wykorzystano fotouczulacz w postaci estru metylowego kwasu aminolewulinowego (tzw. MAL-PDT). Pacjentów proszono o ocenę nasilenia odczuwanych dolegliwości bólowych zgodnie z 10-stopniową analogową skalą numeryczną (The Numeric Pain Rating Scale). W przypadku zabiegów bez znieczulenia miejscowego lub z zastosowaniem sprayu chłodzącego średnia ocena dolegliwości bólowych wynosiła 5 dla pierwszego zabiegu oraz 3 dla drugiego. Pacjenci, u których wykorzystano analgezję, w trakcie pierwszej i drugiej sesji PDT ocenili nasilenie bólu na 0 (wartość średnia; zakres dla pierwszego zabiegu: 0-3, dla drugiego: 0-4). Ocena poszczególnych zabiegów w obu grupach była podobna i nie uzyskała wartości istotnych statystycznie. Stwierdzono ją dla różnicy w ocenie bólu przez dwie grupy w trakcie obu zabiegów (P < 0,001).
 
Uzyskane wyniki pozwoliły na podkreślenie istoty stosowania miejscowego znieczulenia już w trakcie pierwszego zabiegu terapii fotodynamicznej. Zwiększa to tolerancję leczenia i pozwala na ograniczenie ryzyka odstąpienia od zabiegów. Do ograniczeń badania, wskazanych przez jego autorów, należały: brak określenia rodzaju znieczulenia, niewielka liczba osób badanych, brak randomizacji oraz ewentualne błędy popełniane przez osoby odpowiedzialne za wykonywanie zabiegów.
 
Na podstawie:
Denny J. W. L.  i wsp.: Pain management in photodynamic therapy: A retrospective cohort study. JAAD 2019; 82 (2): 483-484.
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak