Dermatologia Praktyczna, 1/2025

Praca oryginalna

Prace przeglądowe

Opisy przypadków

Pytania do specjalisty

Aktualności naukowe

Dział porad prawnych

Wersja drukowana:

Cena: 27.00 PLN

Wersja eBook:

Cena: 27.00 PLN

Prace przeglądowe

Rola komórek dendrytycznych w patogenezie łuszczycy

The role of dendritic cells in the pathogenesis of psoriasis

Franciszek Seneczko, Michał Seneczko

Jak wyprzedzić atopowe zapalenie skóry u dzieci

How to get ahead of atopic dermatitis in children

Mirosława Kuchciak-Brancewicz

Diagnostyka najczęstszych łagodnych zmian barwnikowych skóry twarzy

Diagnostics of the most common, benign pigmented skin lesions of the face

Anna Pogorzelska-Antkowiak

 

Opisy przypadków

Zastosowanie laserochirurgii w leczeniu zmian w przebiegu neurofibromatozy typu 1

Laser surgery in the treatment of neurofibromatosis type 1 lesions

Jakub Latifa, Kaja Iwaniuk, Agata Szczecina, Adam Borzęcki

Zastosowanie dermatoskopii z dodatkowymi źródłami światła UV w diagnostyce grzybicy

owłosionej skóry głowy wywołanej przez Microsporum u dziecka z zespołem hiper-IgE –

opis przypadku

Utilization of dermoscopy with supplemental UV light in the diagnosis of scalp tinea capitis induced by Microsporum in a pediatric patient with hyper-IgE syndrome – a case report

Aldona Olejnik

Oparzenia elektryczne i zmiany dermatoskopowe po defibrylacji: analiza kliniczna i dermatoskopowa – przegląd piśmiennictwa

Electrical burns and dermatoscopic changes following defi brillation: a clinical and dermatoscopic analysis – a literature review

Aldona Olejnik

 

Pytania do specjalisty

Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi

Mirosława Kuchciak-Brancewicz

 

Aktualności naukowe

Aktualności naukowe

Paulina Szczepanik-Kułak

 

Dział porad prawnych

Przymus bezpośredni w ochronie zdrowia psychicznego

Sylwia Kiełbasa

 

Warto przeczytać

Rola komórek dendrytycznych w patogenezie łuszczycy

The role of dendritic cells in the pathogenesis of psoriasis

Franciszek Seneczko, Michał Seneczko

 

Streszczenie

Łuszczyca jest genetycznie uwarunkowaną, przewlekłą chorobą zapalną o podłożu immunologicznym. Choroba obejmuje skórę, stawy i paznokcie. Cechy mikroskopowe skóry łuszczycowej stanowią wypadkową interakcji między limfocytami T, neutrofilami, keratynocytami oraz komórkami dendrytycznymi (dendritic cells – DC). Interakcje między wymienionymi komórkami prowadzą do powstania samonapędzającego się mechanizmu podtrzymującego i wzmacniającego stan zapalny w zmienionej chorobowo skórze, w której liczby DC znacznie wzrastają. DC odgrywają ważną rolę w patogenezie łuszczycy przez szlak komórek T pomocniczych (Th) 17. W tym szlaku pośredniczy wytwarzana głównie przez komórki dendrytyczne interleukina (IL) 23. DC – stymulowane przez keratynocyty – wydzielają cytokiny, co z kolei inicjuje odpowiedź immunologiczną komórek T.

W prezentowanej pracy omówiono rolę poszczególnych podtypów komórek dendrytycznych

w patogenezie łuszczycy.

 

Abstract

Psoriasis is a genetically determined, chronic, immune-mediated inflammatory disease. The disease affects the skin, joints and nails. The microscopic features of psoriatic skin are the result of interactions between T lymphocytes, neutrophils, keratinocytes and dendritic cells (DC). Interactions between these cells lead to the creation of a self-propelling mechanism that

maintains and amplifies inflammation in the diseased skin, in which the number of DCs increases significantly. DCs play a key role in the pathogenesis of psoriasis via the T helper (Th) 17 cell pathway. This pathway is mediated by interleukin (IL) 23, produced mainly by dendritic cells. DCs – stimulated by keratinocytes – secrete cytokines, which in turn initiates the immune response of T cells.

The presented paper discusses the role of individual dendritic cell subtypes in the pathogenesis of psoriasis.

 

Słowa kluczowe: łuszczyca, patogeneza, keratynocyty, komórki dendrytyczne, komórki prezentujące antygen

Key words: psoriasis, pathogenesis, keratinocytes, dendritic cells, antygen presenting cells

 

Jak wyprzedzić atopowe zapalenie skóry u dzieci

How to get ahead of atopic dermatitis in children

Mirosława Kuchciak-Brancewicz

 

Streszczenie

Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do najczęstszych przewlekłych i nawrotowych chorób

skóry u dzieci. W krajach wysoko rozwiniętych częstość występowania AZS w populacji dziecięcej wynosi od 15% do 20%. Określane jest w związku z tym jako choroba cywilizacyjna i jako takie jest ściśle związane z postępem cywilizacyjnym oraz zmianami w stylu życia społeczeństw.

AZS najczęściej rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie, w okresie niemowlęcym. Choroba ma olbrzymi wpływ na jakość życia pacjenta w wymiarze psychofizycznym i jego rodziny. Istnieją empiryczne i naukowe dowody na to, że można zapobiec wystąpieniu AZS u dzieci.

 

Abstract

Atopic dermatitis (AD) is one of the most common chronic and recurrent skin diseases in children. In highly developed countries, its prevalence in the pediatric population ranges from 15% to 20%. As such, it is considered a civilization-related disease and is closely associated with societal progress and lifestyle changes.

AD most often begins in early childhood, typically during infancy. The disease has a significant impact on the psychophysical well-being of the patient and their family. There is both empirical and scientific evidence suggesting that the onset of AD in children can be prevented.

 

Słowa kluczowe: dzieci, atopowe zapalenie skóry, czynniki wyzwalające, rola emolientów, profilaktyka pierwotna

Key words: children, atopic dermatitis, triggering factors, role of emollients, primary prevention

 

Diagnostyka najczęstszych łagodnych zmian barwnikowych skóry twarzy

Diagnostics of the most common, benign pigmented skin lesions of the face

Anna Pogorzelska-Antkowiak

 

Streszczenie

Skóra twarzy stanowi obszar ciała najczęściej eksponowany na działanie promieniowania UV, które w ciągu życia człowieka przyczynia się do powstawania wielu zmian barwnikowych. Część zmian skórnych, barwnikowych ma jednak charakter wrodzony.

Do najczęstszych wrodzonych zmian barwnikowych należą zwykłe znamiona barwnikowe i naczyniaki. Zwykła plama soczewicowata, rogowacenie łojotokowe, rogowacenie liszajopodobne czy przerost gruczołów łojowych to łagodne zmiany barwnikowe o charakterze nabytym. Skóra twarzy i owłosiona skóra głowy to miejsca występowania rzadkich, barwnikowych, łagodnych guzów wywodzących się z mieszka włosowego – włókniaka trichoblastycznego (trichoblastoma) i nabłoniaka wapniejącego (pilomatricoma). Celem pracy było opisanie diagnostyki najczęstszych barwnikowych zmian skóry twarzy.

 

Abstract

The skin of the face is exposed to UV radiation throughout the entire life, causing many pigmented lesions. Some of the skin lesions are congenital.

Solar lentigo, seborrheic keratosis, lichen-planus-like keratosis, and sebaceous glands are acquired. A few benign tumors are derived from hair follicles, such as trichoblastoma and pilomatricoma.

The paper aimed to describe the diagnostic tools that are helpful in diagnosing the most common pigmented lesions of a face.

 

Słowa kluczowe: znamię barwnikowe, naczyniak, brodawka łojotokowa, dermatoskopia, mikroskopia konfokalna in vivo, łagodny guz nabłonkowy

Key words: nevus, hemangioma, seborrheic keratosis, dermoscopy, reflectance confocal microscopy, benign epithelial tumor

 

Zastosowanie laserochirurgii w leczeniu zmian w przebiegu neurofibromatozy typu 1

Laser surgery in the treatment of neurofibromatosis type 1 lesions

Jakub Latifa, Kaja Iwaniuk, Agata Szczecina, Adam Borzęcki

 

Streszczenie

Neurofbromatoza typu 1 (NF1) jest genetycznym schorzeniem charakteryzującym się rozwojem licznych zmian skórnych zwanych nerwiakowłókniakami. Chociaż są one łagodne, mogą powodować u pacjentów znaczny dyskomfort fizyczny i psychiczny. Laserochirurgia, w szczególności z zastosowaniem lasera CO2, stała się obiecującą metodą usuwania nerwiakowłókniaków. W niniejszym artykule przedstawiono opis przypadku oraz omówiono skuteczność, bezpieczeństwo i ograniczenia tej techniki w leczeniu pacjentów z NF1.

 

Abstract

Neurofbromatosis type 1 (NF1) is a genetic condition characterised by the development of multiple skin lesions called neurofibromas. In spite of being benign, they can cause significant physical and psychological discomfort to patients. Laser surgery, particularly using the CO2 laser, has emerged as a promising method of removing neurofi bromas. This article presents a case report and discusses the effi cacy, safety and limitations of this technique in the treatment

of patients with NF1.

 

Słowa kluczowe: neurofibromatoza typu 1, laserochirurgia, laser CO2

Key words: neurofibromatosis type 1, laser surgery, CO2 laser

 

Zastosowanie dermatoskopii z dodatkowymi źródłami światła uv w diagnostyce grzybicy owłosionej skóry głowy wywołanej przez Microsporum u dziecka z zespołem hiper-IgE – opis przypadku

Utilization of dermoscopy with supplemental UV light in the diagnosis of scalp tinea capitis induced by Microsporum in a pediatric patient with hyper-IgE syndrome – a case report

Aldona Olejnik

 

Streszczenie

Zakażenia grzybicze skóry wywołane przez grzyby Microsporum stanowią istotny problem dermatologiczny, szczególnie u dzieci z osłabionym układem odpornościowym, np. u pacjentów z zespołem hiper-IgE. Choroba ta, znana również jako zespół Joba, charakteryzuje się podwyższonym poziomem immunoglobuliny E (IgE) oraz przewlekłymi infekcjami skórnymi, w tym grzybiczymi. U takich dzieci zakażenia skórne mogą przebiegać nietypowo, a ich rozpoznanie może być wyzwaniem.

W niniejszym artykule przedstawiono przypadek dziecka z zespołem hiper-IgE, u którego zastosowanie dermatoskopii w połączeniu z dodatkowym światłem ultrafi oletowym (UV) pozwoliło na skuteczną diagnostykę zakażenia Microsporum canis.

 

Abstract

Fungal skin infections caused by Microsporum species represent a significant dermatological challenge, particularly in children with compromised immune systems, such as those with hyper-IgE syndrome. This condition, also known as Job’s syndrome, is characterized by elevated levels of immunoglobulin E (IgE) and chronic skin infections, including fungal infections. In such patients, skin infections may present atypically, and their diagnosis can be challenging.

This article presents the case of a child with hyper-IgE syndrome, where the use of dermoscopy in combination with supplemental ultraviolet (UV) light enabled effective diagnosis of Microsporum canis infection.

 

Słowa kluczowe: Microsporum, inflamoskopia, promieniowanie ultrafioletowe, zapalne choroby skóry

Key words: Microsporum, inflamoscopy, ultraviolet radiation, inflammatory skin diseases

 

Oparzenia elektryczne i zmiany dermatoskopowe po defibrylacji: analiza kliniczna i dermatoskopowa – przegląd piśmiennictwa

Electrical burns and dermatoscopic changes following defibrillation: a clinical and dermatoscopic analysis – a literature review

Aldona Olejnik

 

Streszczenie

Oparzenia elektryczne powstałe w wyniku defibrylacji stanowią istotne wyzwanie kliniczne, szczególnie w praktyce dermatologicznej. Stopień uszkodzenia skóry zależy od wielu czynników, w tym energii wyładowania, jakości elektrod, prawidłowości ich umiejscowienia oraz oporu skóry. W artykule przeanalizowano obraz kliniczny i dermatoskopowy zmian skórnych po defibrylacji oraz przedstawiono aktualne zasady postępowania terapeutycznego. Podkreślono konieczność profilaktyki, odpowiedniego leczenia miejscowego oraz monitorowania gojenia ran, aby zminimalizować ryzyko powikłań.

 

Abstract

Electrical burns resulting from defibrillation present a significant clinical challenge, particularly in dermatological practice. The extent of skin damage is influenced by several factors, including the discharge energy, electrode quality, the accuracy of electrode placement, and skin resistance. This article provides an analysis of the clinical and dermatoscopic features of skin alterations following defibrillation and presents current therapeutic management guidelines. Emphasis is placed on the importance of prevention, appropriate local treatment, and wound healing monitoring to minimize the risk of complications.

 

Słowa kluczowe: oparzenia elektryczne, dermatoskopia, defibrylacja, postępowanie lecznicze

Key words: electrical burns, dermatoscopy, defibrillation, therapeutic management

 

Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi

Mirosława Kuchciak-Brancewicz, Dorota Lorenz

 

Streszczenie

Liszaj twardzinowy i bielactwo to dwa różne schorzenia skóry, ale oba mogą powodować zmiany o jasnej barwie, co może prowadzić do pomyłek diagnostycznych. Choroby te różnią się mechanizmem powstawania zmian, obrazem klinicznym i konsekwencjami.

Dermografizm czerwony jest wynikiem odruchu aksonalnego. Powstaje on w odpowiedzi na stymulację nerwów czuciowych przez potarcie, ucisk czy zadrapanie. Mechaniczne podrażnienie skóry w miejscu nagromadzenia komórek tucznych w skórnej mastocytozie powoduje zaczerwienienie i obrzęk związany z wyzwoleniem mediatorów komórkowych. Jest to objaw Dariera. Oba te mechanizmy mogą nakładać się na siebie.

Pocenie się jest jednym z mechanizmów obronnych naszego organizmu przed niekorzystnymi

warunkami środowiskowymi, w tym temperaturą otoczenia. Świąd skóry po spoceniu się w atopowym zapaleniu skóry wynika z kilku mechanizmów związanych z nadreaktywnością skóry atopowej. Można uniknąć skutków tej dolegliwości lub je zminimalizować, eliminując pewne zachowania.

Zespół Peutza-Jeghersa to genetycznie uwarunkowany zespół cechujący się występowaniem plam soczewicowatych na skórze warg i palców ręki oraz na błonie śluzowej policzków, obecnością polipów w przewodzie pokarmowym i predyspozycją do nowotworów złośliwych w różnych narządach. Do potwierdzenia tego schorzenia wymagane są badania genetyczne.

Pieluszkowe zapalenie skóry jest reakcją kontaktową na składniki drażniące zawarte w kale i moczu. W leczeniu stosuje się dostępne bez recepty środki farmaceutyczne, jednak niekiedy zmiany wymagają leczenia specjalistycznego. Ważnym elementem jest też odpowiednia pielęgnacja.

 

Abstract

Lichen sclerosus and vitiligo are two distinct skin conditions, but both can cause light-colored lesions, which may lead to diagnostic confusion. These diseases differ in the mechanism of lesion formation, clinical presentation, and consequences.

Red dermographism results from an axonal reflex. It occurs in response to sensory nerve stimulation caused by rubbing, pressure, or scratching. Mechanical irritation of the skin at sites of mast cell accumulation in cutaneous mastocytosis leads to redness and swelling associated with the release of cellular mediators. This is known as Darier’s sign. Both mechanisms can overlap.

Sweating is one of the body’s defense mechanisms against environmental factors, including ambient temperature. Itching after sweating in atopic dermatitis is the result of several mechanisms related to the hyperreactivity of atopic skin. The effects of this discomfort can be prevented or minimized by avoiding certain behaviors.

Peutz-Jeghers syndrome is a genetically determined condition characterized by the presence of lentigines on the skin of the lips and fingers, as well as on the oral mucosa, the presence of polyps in the gastrointestinal tract, and a predisposition to malignant tumors in various organs. Genetic testing is required to confirm the diagnosis.

Diaper dermatitis is a contact reaction to irritants found in feces and urine. Treatment involves the use of over-the-counter medications, although some cases require specialized care. Proper skincare is also an essential component of management.

 

Słowa kluczowe: liszaj twardzinowy sromu, bielactwo, dermografizm czerwony, objaw

Dariera, świąd po spoceniu się, zespół Puetza-Jeghersa, pieluszkowe zapalenie skóry

 

Key words: lichen sclerosus of the vulva, vitiligo, red dermographism, Darier’s sign, pruritus after sweating, Peutz-Jeghers syndrome, diaper dermatitis