Udział stanu zapalnego i ekspozycji na promieniowanie UV w rozwoju raka kolczystokomórkowego i trądziku różowatego

Udział stanu zapalnego i ekspozycji na promieniowanie UV w rozwoju raka kolczystokomórkowego i trądziku różowatego
Na podstawie dotychczasowych doniesień wydaje się jasne, że stan zapalny i ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe (UV) są istotne w rozwoju raka kolczystokomórkowego (cutaneous squamous cell carcinoma – cSCC) i trądziku różowatego (rosacea). Dlatego też rutynowo pacjentom z trądzikiem różowatym zaleca się ograniczenie ekspozycji na słońce, a wiele metod leczenia miejscowego trądziku różowatego ma działanie przeciwzapalne. W przypadku trądziku różowatego kluczową rolę w jego patogenezie odgrywa wrodzony układ odpornościowy, w tym peptydy katelicydynowe, modulujące chemotaksję leukocytów i procesy angiogenezy. Ponadto, LL-37, katelicydyna powszechnie występująca w trądziku różowatym, ulega regulacji w górę w cSCC. Z kolei stan zapalny może prowadzić do zmian immunologicznych i neuronaczyniowych i sprzyjać rozwojowi cSCC.
Lin i wsp. ocenili związek między dodatnim wywiadem osobniczym w kierunku trądziku różowatego a ryzykiem rozwoju cSCC. Uczestnicy badania (90 249 białych uczestników z ujemnym wywiadem raka skóry w momencie rozpoczęcia badania) wypełniali co dwa lata kwestionariusze, które zawierały wywiad medyczny, uwzględniający występowanie cSCC i trądziku różowatego. Uczestnicy byli poddani obserwacji przez 20 lat, w trakcie której udokumentowano 577 przypadków cSCC, potwierdzonych wynikami badania histopatologicznego. Co istotne, trądzik różowaty był związany ze statystycznie istotnym zwiększonym ryzykiem cSCC (ryzyko względne wynosiło 1,40).

Gdy cSCC zostały pogrupowane według lokalizacji: głowa i szyja vs. poza głową i szyją, stwierdzono istotnie zwiększone ryzyko cSCC w obrębie tych okolic anatomicznych oraz brak istotnego związku dla cSCC poza tymi okolicami. Porównując lokalizacje cSCC w obrębie i poza twarzą, trądzik różowaty był związany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju cSCC poza twarzą. Nie stwierdzono różnic w zależności od stosowania filtrów przeciwsłonecznych i ekspozycji na promieniowanie UV. cSCC w okolicach typowych dla trądziku różowatego (czoło/nos/policzki/oczodoły) u pacjentów bez trądziku różowatego w wywiadzie stanowiły 72,8% wszystkich cSCC w obrębie głowy i szyi w porównaniu z 75,0% u osób z trądzikiem różowatym w wywiadzie.

Jest to pierwsze badanie oceniające związek między występowaniem trądziku różowatego a lokalizacją anatommiczną cSCC.  Do jego mocnych stron należą: prospektywny charakter, długi czas obserwacji, możliwość kontroli kilku czynników ryzyka raka skóry oraz określenie lokalizacji nowotworu. Natomiast ograniczenia obejmują kohortę wyłącznie osób rasy białej oraz brak danych o fototypie skóry, nasileniu i podtypie trądziku różowatego oraz o stadium zaawansowania nowotworu.

Niewątpliwie, na podstawie uzyskanych rezultatów, wydaje się, że należy rozważyć rutynowe prowadzenie badania przesiewowego w kierunku cSCC u pacjentów z trądzikiem różowatym. Jednakże, konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia tych związków i określenia mechanizmów leżących u ich podstaw.

 

Lek. Paulina Szczepanik-Kułak

Na podstawie:

Lin E.M., Rajadurai S., Qureshi A.A., Cho E.: Prospective study evaluating the personal history of rosacea and risk of cutaneous squamous cell carcinoma among women in the United States. J Am Acad Dermatol 2022; 87 (6): 1389-1391.

Fot. ze zbiorów lek. Michała Adamczyka