Dziewięciowalentna szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego w leczeniu licznych, nawracających brodawek wirusowych

Dziewięciowalentna szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego w leczeniu licznych, nawracających brodawek wirusowych
Obecnie nie istnieje jedna, w pełni skuteczna metoda leczenia brodawek wirusowych. W ostatnich latach w coraz większej liczbie publikacji naukowych pojawiają się doniesienia na temat terapii brodawek wirusowych z wykorzystaniem szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus – HPV). Główny mechanizm działania szczepionki może opierać się o krzyżowy efekt ochronny i indukowanie ogólnoustrojowej odpowiedzi immunologicznej. Dotychczas opisano kilka przypadków pacjentów z brodawkami wirusowymi, leczonych z wykorzystaniem dziewięciowalentnej szczepionki przeciwko HPV. Jest to szczepionka wytwarzana podobnie jak szczepionka czterowalentna, która zawiera cząstki wirusopodobne dla typów HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58, przy czym dla typów 6, 16, 18 ilość ta jest większa niż w przypadku szczepionki czterowalentnej.
Shin i wsp. przeprowadzili otwarte, niekontrolowane, jednoramienne badanie z zastosowaniem 9-walentnej szczepionki przeciwko HPV w leczeniu mnogich, nawracających brodawek wirusowych. Do badania włączono 45 pacjentów z licznymi, nawracającymi brodawkami (zmianami utrzymującymi się przez ponad 1 rok, bez odpowiedzi na co najmniej 2 konwencjonalne terapie). Pacjentom podawano rekombinowaną 9-walentną szczepionkę przeciwko HPV (0,5 ml) w 0, 2. i 6. miesiącu. Co istotne, wykluczono pacjentów, u których jednocześnie w trakcie badania stosowano dodatkowe metody terapeutyczne brodawek wirusowych. Średni wiek pacjentów wynosił 28,7 lat, a średni czas trwania choroby 3,4 lat. Średnia liczba zmian wynosiła około 16, a najczęstszym typem były brodawki podeszwowe, następnie brodawki okołopaznokciowe. U pacjentów w przeszłości stosowano średnio trzy metody terapeutyczne. Stwierdzono, że po 3 miesiącach po podaniu ostatniej dawki szczepionki przeciwko HPV u około 62% pacjentów doszło do całkowitej remisji klinicznej, u prawie 9% częściowe ustąpienie zmian chorobowych, a u 29% brak odpowiedzi, definiowany jako brak zmiany w obrazie klinicznym lub zwiększenie liczby lub wielkości ognisk chorobowych. Średni czas do uzyskania odpowiedzi wynosił około 13 tygodni (zakres 1-30 tygodni) od pierwszego wstrzyknięcia, a zdecydowana większość pacjentów wykazała poprawę kliniczną po pierwszym i drugim wstrzyknięciu (37,5% po pierwszym wstrzyknięciu i 43,8% po drugim wstrzyknięciu). Co istotne, w grupie osób z całkowitą remisją objawów, nie zaobserwowano nawrotu choroby. Ponadto szczególnie interesujących obserwacji dokonano u pacjentów z brodawkami okołopaznokciowymi – w tym przypadku u 15 z 20 pacjentów uzyskano całkowitą odpowiedź na leczenie, a po ustąpieniu objawów nie stwierdzono deformacji paznokci.
Badacze podkreślili, że odsetek odpowiedzi u pacjentów w wieku powyżej 26 lat był niższy niż u pacjentów w wieku 9-26 lat, co może wskazywać, że skuteczność szczepionki przeciwko HPV może się zmniejszać wraz z wiekiem. Jednakże konieczne są dalsze badania w tym zakresie. Ograniczeniem badania był brak grupy kontrolnej i niewielka kohorta pacjentów. Jednakże za podstawie uzyskanych wyników wydaje się, że dziewięciowalentna szczepionka przeciwko HPV jest obiecującą, dobrze tolerowaną metodą leczenia nawracających brodawek wirusowych. Szczególnie w przypadku uporczywych brodawek okolicy okołopaznokciowej, ta metoda terapii wydaje się być niezwykle korzystna. Niewątpliwie, w przyszłości konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań w celu określenia skuteczności terapeutycznej dziewięciowalentnej szczepionki przeciwko HPV w przypadku opornych na leczenie brodawek wirusowych.
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
 
Na podstawie:
Shin J.O., Son J.H., Lee J., Kim H.S., Ko H.C. i wsp.: Nonavalent human papilloma virus vaccine for the treatment of multiple recalcitrant warts: An open-label study. J Am Acad Dermatol 2022; 86 (4): 940-941. doi: 10.1016/j.jaad.2021.03.074. Epub 2021 Mar 27. PMID: 33785384.

Fot. Pixabay