Diagnostyka wrodzonych plam barwnikowych u niemowląt za pomocą konfokalnej mikroskopii refleksyjnej

Diagnostyka wrodzonych plam barwnikowych u niemowląt za pomocą konfokalnej mikroskopii refleksyjnej
Refleksyjna mikroskopia konfokalna (reflectance confocal microscopyRCM) umożliwia obserwację pełnej grubości naskórka oraz skóry właściwej nawet do głębokości warstwy brodawkowatej, co przekłada się na możliwość uniknięcia biopsji skóry. Dzięki zastosowaniu RCM możliwe jest uzyskanie wyniku „wirtualnej biopsji” w sposób nieinwazyjny. Ponadto narzędzie to pozwala ujawnić wzorce morfologiczne oraz różnicować zmiany barwnikowe przy łóżku chorego, wskazując na właściwe postępowanie obserwacyjno-terapeutyczne.
Soenen i wsp. opisali zastosowanie RCM u niemowląt z wrodzonymi plamami barwnikowymi (congenital pigmented macules – CPM). Podkreśla się, że w tej grupie wiekowej zmiany te stanowią wyzwanie diagnostyczne, z uwagi na brak klinicznych i dermoskopowych charakterystycznych cech, które potwierdziłyby rozpoznanie oraz umożliwiły podjęcie diagnostyki różnicowej pomiędzy plamami café au lait (café au lait spots – CLS) a wrodzonym znamieniem melanocytowym (congenital melanocytic nevus – CMN). Ponadto niewiele jest doniesień opisujących kryteria diagnostyczne CMN i CLS w RCM u niemowląt. Badacze przeprowadzili retrospektywne badanie w celu opisania wzorów RCM w dermoskopowo niejednoznacznych CPM i porównania ich z CLS i CMN. Przypadki CPM były analizowane i klasyfikowane jako CLS lub CMN na podstawie biopsji skóry, charakterystyki klinicznej lub ewolucji dermoskopowej w trakcie obserwacji. Wykorzystano ręczny RCM Vivascope 3000, CALIBER, Rochester, NY. Obliczono częstość występowania każdego wzorca klinicznego i RCM dla CLS i CMN, następnie oceny obrazów dokonało 3 ekspertów w sposób zaślepiony. W kolejnym etapie przeanalizowano zgodność między nimi. Wśród 30 dzieci z CPM w średnim wieku wynoszącym 33,7 miesiąca, u 20 rozpoznano CLS, a u 10 CMN. Średni czas obserwacji wynosił 72 miesiące. Umiejscowienie CPM obejmowało twarz (33%), plecy (23%), brzuch (20%), ręce (3%) i nogi (20%). Klinicznie, owłosienie było częściej obserwowane w obrębie CMN niż CLS, nie zaobserwowano jednak istotnej różnicy pod względem koloru zmiany lub regularnych/nieregularnych granic zmiany. We wszystkich obrazach CMN stwierdzono obecność gniazd (CMN 100% vs CLS 0%, P < .001). W przeciwieństwie do nich, obrazy CLS charakteryzowały się obecnością jasnych pierścieni okołonaczyniowych (CLS 100% vs CMN 30%, P < .001) i powiększonych pierścieni okołonaczyniowych (CLS 100% vs CMN 10%, P < .001). Wzory plastra miodu i kostki brukowej oraz obecność melanofagów w skórze właściwej nie różniły się istotnie.
W podsumowaniu autorzy pracy podkreślili, że CLS mogą być odróżnione od CMN dzięki specyficznym cechom i różnym wzorcom na obrazach RCM. RCM wydaje się być pomocnym, nieinwazyjnym narzędziem diagnostycznym w trudnych do zdiagnozowania i niejednoznacznych dermoskopowo przypadkach CPM.

 Lek. Paulina Szczepanik-Kułak

 

Na podstawie: Soenen A., Vourc'h M., Dréno B., Chiavérini C., Alkhalifah A., Dessomme B.K. i wsp.: Diagnosis of congenital pigmented macules in infants with reflectance confocal microscopy and machine learning. J Am Acad Dermatol 2021; 85(5): 1308-1309. doi: 10.1016/j.jaad.2020.09.025. Epub 2020 Sep 11. PMID: 32926972.

Fot. Fotolia