Do najczęstszych działań niepożądanych należy miejscowe podrażnienie, nadmierna utrata lub niepożądany wzrost włosów. Dyskontynuacja leczenia najczęściej wynika z braku skuteczności, obserwowanych działań niepożądanych lub uszkodzenia struktury włosa. W piśmiennictwie pojawiają się doniesienia o dobrym efekcie terapeutycznym niskich dawek (0,25-1,25 mg/d) minoksidilu w formie doustnej. Nie przeprowadzono jednak dotychczas żadnych badań porównawczych skuteczność obu form farmaceutycznych omawianej substancji.
Międzynarodowa grupa naukowców postanowiła przeprowadzić badanie z randomizacją, którym objęto 52 pacjentki kliniki dermatologii Universidade Estadual Paulista (UNESP) w brazylijskim São Paulo. Kobiety w przedziale wiekowym 18-65 lat z rozpoznaniem FPHL w klasyfikacji Sinclair II-IV zostały losowo przydzielone do jednej z grup - pierwsza z zaleceniem stosowania minoksidilu doustnie 1 x dziennie w dawce 1 mg, druga - aplikowania roztworu miejscowo. Terapię prowadzono przez 24 tygodnie. Jako pierwotny punkt końcowy badania podano przyrost całkowitej gęstości włosów w okolicy ciemieniowej. Za wtórne uznano zmianę w gęstości włosów terminalnych, stopnia nasilenia choroby według klasyfikacji Sinclair i oceny fotograficznej oraz poziomu jakości życia na podstawie the Women's Androgenetic Alopecia Quality of Life Questionnaire.
Badanie ukończyło 50 osób. Po 24. tygodniach u kobiet stosujących minoksidil doustnie odnotowano przyrost włosów na poziomie 12%, natomiast w grupie aplikującej lek miejscowo wynosił on 7,2%. Różnica ta nie osiągnęła wielkości istotnej statystycznie (p = 0,09). Do odnotowanych działań niepożądanych zaliczały się: dolegliwości świądowe (19% kobiet stosujących minoksidil miejscowo), obrzęk przedgoleniowy (u 4% badanych przyjmujących lek doustnie). Nadmierny wzrost włosów częściej pojawiał się po leku w formie tabletek (27% vs 4%), podobnie jak podwyższona średnia akcja serca w spoczynku. W przypadku wartości ciśnienia tętniczego nie odnotowano różnic pomiędzy dwiema grupami.
Badanie ukończyło 50 osób. Po 24. tygodniach u kobiet stosujących minoksidil doustnie odnotowano przyrost włosów na poziomie 12%, natomiast w grupie aplikującej lek miejscowo wynosił on 7,2%. Różnica ta nie osiągnęła wielkości istotnej statystycznie (p = 0,09). Do odnotowanych działań niepożądanych zaliczały się: dolegliwości świądowe (19% kobiet stosujących minoksidil miejscowo), obrzęk przedgoleniowy (u 4% badanych przyjmujących lek doustnie). Nadmierny wzrost włosów częściej pojawiał się po leku w formie tabletek (27% vs 4%), podobnie jak podwyższona średnia akcja serca w spoczynku. W przypadku wartości ciśnienia tętniczego nie odnotowano różnic pomiędzy dwiema grupami.
Badacze zauważyli, że zastosowanie niskich dawek minoksidilu w formie doustnej pozwala na osiągnięcie efektu terapeutycznego w postaci przyrostu włosów. Ponadto lek w tej formie jest dobrze tolerowany i cechuje się wysokim profilem bezpieczeństwa. Równocześnie podkreślili, że konieczne są dalsze, długoterminowe badania, z zaangażowaniem większej liczby osób.
Na podstawie: Ramos P. M. i wsp.: Minoxidil 1 mg oral versus minoxidil 5% topical solution for the treatment of female-pattern hair loss: a randomized clinical trial. JAAD 2019; 82 (1): 252-253.
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak
