Efekt przeszczepu włosów u pacjentów z łysieniem czołowym bliznowaciejącym

Efekt przeszczepu włosów u pacjentów z łysieniem czołowym bliznowaciejącym

Łysienie czołowe bliznowaciejące (frontal fibrosing alopecia - FFA) to choroba, w przebiegu której dochodzi do trwałej utraty włosów w obrębie okolic owłosionej głowy: czołowej i skroniowej, a także rozwoju zmian rumieniowych lokalizujących się okołomieszkowo i nadmiernej hiperkeratozy. Zmianom mogą towarzyszyć subiektywne dolegliwości o charakterze bólu, pieczenia, palenia i swędzenia skóry. Leczenie choroby jest trudne, a rokowanie niepewne.

Jedną z metod terapii alternatywnych FFA jest przeszczepienie włosów (hair transplant -  HT), której skuteczność według obecnych doniesień nie jest w pełni zadowalająca. Być może warunkuje ją czas upływający od uzyskania remisji klinicznej do momentu przeprowadzenia HT.

Hiszpańscy badacze postanowili podjąć się wieloośrodkowego badania retrospektywnego, do którego włączono 51 pacjentów z histopatologicznie potwierdzonym rozpoznaniem choroby. U osób tych dokonano przeszczepienia włosów, po czym zastosowano standardowe leczenie i poddano obserwacji, zarówno klinicznej, jak i trichoskopowej. Jako sukces terapeutyczny uznano brak utraty włosów pochodzących z przeszczepienia. Ponadto uczestnicy byli proszeni o ocenę satysfakcji z podjętej formy terapii. Grupę badawczą stanowiło 51 osób, z dominacją płci żeńskiej (K:M = 48:3), w średnim wieku wynoszącym 54 lata, u których przeciętne nasilenie choroby w 5-stopniowej skali wynosiło 2,3. Zmiany chorobowe najczęściej dotyczyły okolicy skroniowej (59%), czołowej (44%), brwi (29%). HT dokonywano po okresie stabilizacji choroby, stwierdzanym w badaniu klinicznym i trichoskopowym, wynoszącym ok. 15 miesięcy. Średnia liczba przeszczepionych jednostek włosowych była równa 1345.

Po okresie obserwacji 1, 2, 3 i 5-letnim średnia brak utraty włosów przeszczepionych dotyczył odpowiednio: 87%, 71%, 60% i 41% osób badanych. Nie stwierdzono różnic w tych wartościach w zależności od lokalizacji przeszczepu lub leczenia zastosowanego po HT. Ponadto dłuższy czas od uzyskania stanu stabilizacji do momentu wykonania przeszczepu nie wpływał na efekt terapeutyczny. Nie odnotowano pogorszenia lub reaktywacji zmian. Co więcej, aż 82% chorych było zadowolonych z podjętej metody leczenia.

W przeciwieństwie do dostępnych danych, badacze hiszpańscy wykazali, że utrata włosów przeszczepionych nie wykazuje związku z chwilą uzyskania remisji klinicznej choroby. Ponadto zasugerowali oni, że zabieg HT powinien stanowić opcję terapeutyczną dla pacjentów z niewielkimi ogniskami choroby, zawsze po dokładnym omówieniu ryzyka niepowodzenia terapii. Wysoki stopień zadowolenia chorych z leczenia jest obiecujący, jednak nie powinno to wpływać na ostrożne zalecenie tej metody terapeutycznej.
 
 
 
 
Na podstawie:
Vañó-Galván S. i wsp.: Hair transplant in frontal fibrosing alopecia: A multicenter review of 51 patients. J Am Acad Dermatol 2019; 81 (3): 865-866.

Źródło ikony wpisu: ze zbiorów prof. A.Kaszuby
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak