Częstość występowania języka bruzdowatego u pacjentów z łuszczycą

Częstość występowania języka bruzdowatego u pacjentów z łuszczycą
Język bruzdowaty (inaczej: mosznowy, mosznowaty; z ang. fissured tongue – FT) to stan fizjologiczny, który nie wymaga interwencji medycznej. Traktowany jako jeden z wariantów anatomicznych (zwłaszcza u dzieci), mogący się jednak pojawić w przebiegu niektórych schorzeń układowych czy zespołów wad wrodzonych.  Charakterystyczne dla tego objawu, jak sama nazwa wskazuje, są liczne szczeliny i bruzdy na grzbietowej powierzchni języka.

Częstość występowania szacowana jest na 0,6-15,7% populacji ogólnej i zwiększa się wraz z wiekiem u cukrzyków, palaczy, osób pijących mocną herbatę, a także w przypadku nieprawidłowej, niewystarczającej higieny jamy ustnej. FT może występować także jako koincydencja z językiem geograficznym. Ponadto odnotowano większą zależność pomiędzy występowaniem FT i zespołami Downa oraz Melkerssona-Rosenthala.    

Współwystępowanie języka mosznowego u chorych na łuszczycę wydaje się być znaczące, zwłaszcza u osób z łuszczycą o późnym początku. Badacze z brazylijskiego Fluminense Federal University w Rio de Janeiro w swojej pracy naukowej próbowali ocenić kliniczne cechy FT, a także zbadać związek pomiędzy FT a ciężkością choroby oraz wiekiem zachorowania na łuszczycę. W badaniu przekrojowym wykorzystano dane 488 osób – 202 pacjentów z rozpoznaną łuszczycą, 143 z towarzyszącym łuszczycy językiem bruzdowatym oraz 143 osoby z obecnym jedynie objawem FT. Ustalono, że wiek 30 lat będzie stanowił granicę pomiędzy wczesnym i późnym początkiem łuszczycy, a jej ciężką postać określi wskaźnik PASI, który powinien wynosić > 12. W postaci łuszczycy łagodnej PASI wynosiło < 7, natomiast w przypadku średnio nasilonego przebiegu PASI opiewało w granicach 7-12. Do oceny języka bruzdowatego wykorzystano klasyfikację według Surdarshan. W oparciu o nią łagodny FT stanowiła liczba 1-3 bruzd, średni 4-9, a ciężki zdefiniowano jako 10 i więcej szczelin na języku.

Na podstawie analizy statystycznej wykazano, że łuszczyca o późnym początku częściej dotyczy chorych z obecnym FT niż bez (71% vs. 60%, Mann–Whitney test, P = 0.001). Nie wykazano jednak istotnej korelacji pomiędzy ciężkością choroby wyrażanej wskaźnikiem PASI oraz FT. Porównawcza analiza grup udowodniła, że średnie i ciężkie nasilenie objawów języka bruzdowatego częściej było doświadczane przez pacjentów z FT i łuszczycą (68% vs. 18%), niż gdy objaw ten występował samodzielnie.

Powyższe wyniki badań wskazują na to, że język mosznowy jest zjawiskiem częściej towarzyszącym łuszczycy o późnym początku, ale nie koreluje ze stopniem nasilenia choroby. Co więcej, choroba może wpływać na sam obraz kliniczny FT, wyrażany w formie liczby bruzd obecnych na powierzchni grzbietowej języka.  

Lek. Paulina Szczepanik-Kułak

Na podstawie:

Picciani B.L.S., Teixeira-Souza T., Pessôa T.M., Izahias L.M.S., Pinto J.M.N., Azulay D.R., Avelleira J.C.R., Carneiro S., Dias E.P.: Fissured tongue in patients with psoriasis. J Am Acad Dermatol 2018; 78 (2): 413-414.