Adenotonsillektomia może zwiększać ryzyko wystąpienia łysienia plackowatego w dzieciństwie

Adenotonsillektomia może zwiększać ryzyko wystąpienia łysienia plackowatego w dzieciństwie
Adenotonsillektomia jest zabiegiem, w trakcie którego wykonywane są dwie procedury laryngologiczne w znieczuleniu ogólnym – wycięcie przerośniętego migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdałka, czyli adenotomia, w połączeniu z wyłuszczeniem przerośniętych migdałków podniebiennych (tonsillektomia). Warto zwrócić uwagę, że tonsillektomia nie jest zabiegiem rutynowym u pacjentów z prostym przerostem migdałków. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi wskazują na konieczność wykonania tonsillektomii w przypadkach przewlekłego przerostowego zapalenia migdałków podniebiennych spowodowanego chorobami odogniskowymi albo nawracającymi infekcjami górnych dróg oddechowych przy podwyższonych odczynach zapalnych i/lub dodatnich wynikach wymazów. Tego typu leczenie powinno dotyczyć także dzieci powyżej 10. roku życia z bezdechami lub zaburzeniami rozwoju ogólnego. U pacjentów młodszych rekomenduje się wykonanie podcięcia migdałków podniebiennych (tonsillotomii), która jest zabiegiem mniej obciążającym i lepiej tolerowanym.
Zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych w ostatnich latach, poddanie się adenotonsillektomii w dzieciństwie może być związane ze zwiększonym długoterminowym ryzykiem wystąpienia zaburzeń autoimmunologicznych. Jednak związek między adenotonsillektomią a chorobami skóry jest nadal w dużej mierze nieznany. Cho i wsp. przeprowadzili ciekawe retrospektywne badanie kohortowe, którego celem było ustalenie, czy zabieg adenotonsillektomii jest związany ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na łysienie plackowate (alopecia areata  AA), łuszczycę i bielactwo. W tym celu dokonali analizy koreańskiej bazy danych zgłoszeń ubezpieczeniowych. Stwierdzono, że między adenotonsillektomią a AA występuje istotny statystycznie związek, ale nie ma tego typu zależności między adenotonsillektomią a łuszczycą lub bielactwem.
Wydaje się, że zabieg adenotonsillektomii zaburza tolerancję immunologiczną i prawidłowe dojrzewanie komórek T, co może tłumaczyć zależność pomiędzy adenotonsillektomią a AA. W przypadku pacjentów z łuszczycą związaną z paciorkowcowym zapaleniem gardła odnotowano znaczną poprawę w zakresie łuszczycy po tonsillektomii. Ponadto istnieją wyniki badań populacyjnych, w których stwierdzono, że tonsillektomia zmniejsza ryzyko wystąpienia łuszczycy. Natomiast w bielactwie, efekt adenotonsillektomii mógł być nieistotny w dzieciństwie, ponieważ bielactwo segmentalne jest częstsze u dzieci.
W podsumowaniu badacze podkreślili zwiększoną częstość występowania AA u pacjentów pediatrycznych, u których wykonano adenotonsillektomię. Dlatego wydaje się, że kwalifikacja do tego zabiegu powinna obejmować również rozważenie jego długofalowych następstw.
 
Lek. Paulina Szczepanik-Kułak 

Na podstawie: Cho S.I., Lee H., Yu D.A., Kim D.Y., Kwon O.: Adenotonsillectomy may increase the risk of alopecia areata in childhood: A nationwide population-based cohort study. J Am Acad Dermatol 2022; 86(5): 1128-1131. doi: 10.1016/j.jaad.2021.04.025. Epub 2021 Apr 18. PMID: 33878404.

Fot. Pixabay