Wybrane aspekty leczenia chłoniaków pierwotnie skórnych
Selected aspects of the therapy for primary cutaneous lymphomas
Joanna Maj, Alina Jankowska-Konsur

 

Streszczenie
Chłoniaki pierwotnie skórne stanowią heterogenną grupę rozrostów limforetikularnych, zajmujących pierwotnie skórę przez okres co najmniej 6 miesięcy od ustalenia rozpoznania. Skóra stanowi drugą co do częstości pozawęzłową lokalizację chłoniaków. Około 75% chłoniaków rozwijających się w skórze to rozrosty wywodzące się z komórek T. Wśród nich najczęściej występuje ziarniniak grzybiasty i jego odmiana białaczkowa, zespół Sézary’ego. Leczenie tych nowotworów jest ściśle uzależnione od postaci choroby i stopnia jej zaawansowania, a podjęcie odpowiedniej decyzji terapeutycznej wymaga wielokrotnie konsultacji lekarzy wielu dyscyplin: dermatologów, hematologów i radioterapeutów. Współcześnie lekarze mają do dyspozycji całe spektrum skutecznych metod terapeutycznych, począwszy od tradycyjnych, poprzez nowoczesne terapie biologiczne i celowane, jednak żadna z nich, z wyjątkiem przeszczepów allogenicznych, nie umożliwia całkowitego wyleczenia. W łagodnych postaciach, we wczesnych stadiach, rokowanie jest dobre, dlatego należy wziąć pod uwagę korzyści wybranej terapii wobec potencjalnego ryzyka tego leczenia. Początkowo preferowane jest leczenie miejscowe, skierowane na skórę, najczęściej fototerapia i kortykosteroidoterapia miejscowa. Mają one na celu uzyskanie remisji, zahamowanie progresji zmian i kontrolę procesu chorobowego. W postaciach zaawansowanych i o agresywnym przebiegu stosuje się chemioterapię, fotoforezę pozaustrojową, terapie skojarzone i leki eksperymentalne.

 

Słowa kluczowe: chłoniak pierwotnie skórny, ziarniniak grzybiasty, zespół Sézary’ego, leczenie skierowane na skórę, fototerapia

Zaostrzenie łuszczycy po usunięciu nerki wcześniej przeszczepionej
Exacerbation of psoriasis after excision of kidney transplant
Anna Neneman-Hirsch, Zygmunt Adamski

 

Streszczenie
Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry. W średnio nasilonej i ciężkiej postaci tej dermatozy stosuje się leki działające systemowo. Należą do nich np. cyklosporyna, metotreksat, retinoidy, estry kwasu fumarowego, leki biologiczne. Niestety nie są one pozbawione działań niepożądanych. U pacjentów po transplantacji nerek, z uwagi na stosowaną immunosupresję najczęściej zdarzają się powikłania infekcyjne i nowotwory skóry. Cyklosporyna A należy do leków o działaniu immunosupresyjnym. Jest szeroko stosowana u chorych po przeszczepach narządowych w celu zapobiegania odrzuceniu przeszczepu. W literaturze można znaleźć doniesienia na temat poprawy zmian skórnych w przebiegu łuszczycy po przeszczepach np. szpiku kostnego. Opisujemy przypadek 45-letniego mężczyzny po transplantacji nerki w czerwcu 2006 roku. W trakcie dobrego funkcjonowania przeszczepu pacjent był w stanie remisji klinicznej łuszczycy. Jednak po usunięciu wcześniej przeszczepionej nerki z powodu jej niewydolności (czerwiec 2009), nastąpił też nawrót objawów klinicznych łuszczycy.

 

Słowa kluczowe: łuszczyca, przeszczep nerki, cyklosporyna A

 

Różnice w efektach depilacji laserowej na twarzy u kobiet, w porównaniu z innymi okolicami ciała
Differences in the effects between laser women’s hair removal for face and other parts of the body
Agata Mańkowska, Zygmunt Adamski, Wojciech Kasprzak

 

Streszczenie
W przeprowadzonych badaniach najliczniejszą grupę stanowiły kobiety, u których usuwano zbędne owłosienie na twarzy. Projekt obejmował badania długoterminowe, przeprowadzone rok po zakończeniu terapii, których celem było stwierdzenie czy uzyskany efekt jest trwały. Badania wykazały, że trwały efekt terapii zależny jest od depilowanej okolicy ciała. U kobiet mających zbędne owłosienie na twarzy prawdopodobieństwo uzyskania efektu trwałego jest mniejsze w porównaniu do depilacji innych okolic ciała. W celu utrzymania zadowalających rezultatów w tych przypadkach konieczna jest kontynuacja terapii. Niepełne efekty terapii okolic twarzy, które można określić jako częściową, czasową redukcję owłosienia, spowolnienie wzrostu i zmniejszenie grubości włosa oraz poprawę wyglądu skóry, nie powodują braku satysfakcji z przeprowadzonych zabiegów.

 

Słowa kluczowe: depilacja laserowa, depilacja laserowa twarzy, laser Nd:Yag

 

Wiodąca rola lekarza dermatologa w kształtowaniu wiedzy pacjenta na temat terapii izotretynoiną doustną
Dermatologist’s leading role in forming patient’s knowledge about oral isotretinoin therapy
Andrzej Kaszuba, Aleksandra Kaszuba

 

Streszczenie
Stosowanie izotretynoiny, oprócz pozytywnych aspektów terapeutycznych, niesie ze sobą ograniczenia wynikające z jej skutków ubocznych. Efekty i bezpieczeństwo terapii zależą nie tylko od prawidłowo prowadzonej kuracji, ale także od ścisłej współpracy lekarza z pacjentem świadomym korzyści i ryzyka wynikających ze stosowania doustnej izotretynoiny. Wiele informacji na temat leczenia, które ma pacjent, to dane nierzetelne i „niemedyczne”, pochodzące z Internetu lub od znajomych. Sugerując się nimi, pacjenci często nie decydują się na proponowaną przez lekarzy terapię doustną izotretynoiną. Dodatkowo brak czasu lekarza, który uniemożliwia udzielenie pacjentowi pełnych informacji na temat leczenia, zwiększa obawy pacjentów. Aby wspomóc lekarzy w procesie edukowania pacjentów, firma PharmaPartners, na zlecenie firmy Almirall, opracowała cykl programów edukacyjno-badawczych, zatytułowanych „Świadomy Pacjent”. W pierwszym z nich, którego wyniki omówiono w poniższym artykule, skupiono się na zagadnieniach dotyczących sposobu uzyskiwania przez pacjentów informacji o leku oraz czynnikach wpływających na ich decyzję o podjęciu leczenia. Pacjentów poproszono także o ocenę stanu ich wiedzy na temat terapii. W programie wzięło udział 93 dermatologów z całej Polski i ponad 2600 pacjentów obojga płci, od 16. do 35. roku życia, którym zalecono stosowanie izotretynoiny doustnej, głównie z powodu trądziku pospolitego (86%). Program potwierdził, że pacjenci o możliwości stosowania doustnej izotretynoiny nadal dowiadują się głównie od lekarza. Zalecenie lekarza stanowi też najważniejszy czynnik wpływający na podjęcie decyzji o leczeniu. Także w trakcie terapii głównym źródłem informacji o izotretynoinie pozostaje lekarz.

 

Słowa kluczowe: trądzik pospolity, izotretynoina doustna

Polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi (DRESS): aspekty kliniczne i przegląd współczesnych doniesień 
Drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS): a clinical update and review of current thinking
S.A. Walsh, D. Creamer

 

Streszczenie
Termin „polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi” (drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms – DRESS) opisuje ciężką, niepożądaną reakcję wywołaną lekami, przebiegającą ze zmianami skórnymi, hematologicznymi i zajęciem narządów wewnętrznych. Jest jedną z trzech, groźnych dla życia i wywołanych nadwrażliwością na leki dermatoz, do których zaliczamy ponadto ostrą uogólnioną osutkę krostkową (acute generalized exanthematous pustulosis – AGEP) oraz zespół Stevensa-Johnsona/toksyczną nekrolizę naskórka (Stevens-Johnson syndrome/toxic epidermal necrolysis – SJS/TEN). W artykule poruszono pewne kontrowersyjne zagadnienia związane z zespołem DRESS, dotyczące nomenklatury oraz braku jednolitych kryteriów diagnostycznych.

 

Siateczkowata akropigmentacja Dohiego. Opis przypadku. Różnicowanie
Reticulate acropigmentation of Dohi. A case report. Differentiation
Piotr Brzeziński, Ayşe Tülin Mansur

 

Streszczenie
Akropigmentacja Dohiego jest genodermatozą zaliczaną do przebarwień siateczkowatych. Charakteryzuje się obecnością przebarwień i odbarwień, zlokalizowanych głównie na kończynach górnych i dolnych. Pierwsze objawy choroby pojawiają się zwykle w okresie wczesnego dzieciństwa. Mutacja została zidentyfikowana w dwuniciowym RNA na poziomie deaminazy adenozyny (DSRAD). Choroba ta występuje rzadko i głównie wśród populacji japońskiej. Opisano tylko kilka przypadków w Europie i południowej Azji. Wyróżnia się dwie główne postacie: dyschromatosis universalis hereditaria i dyschromatosis hereditaria symmetrica. Trzyletni chłopiec prezentował bezobjawowe i postępujące przebarwienia oraz odbarwienia zlokalizowane na grzbiecie dłoni o siateczkowatym wzorze. Zmiany występowały od około roku. Podobne zmiany obserwowano na obu kolanach. Rodzice chłopca nie wyrazili zgody na biopsję. Twarz i tułów były oszczędzone. Nie stwierdzono innych nieprawidłowości skórnych. Schorzenie należy do grupy autosomalnie dominujących siatkowatych przebarwień, a w różnicowaniu należy wziąć pod uwagę: siatkowatą akropigmentację Kitamury (RAPK) czy chorobę Dowlinga- Degosa (DDD).

 

Słowa kluczowe: przebarwienia, odbarwienia, zaburzenia barwnikowe skóry, choroby skóry, genetyczne

Fotoalergiczne kontaktowe zapalenie skóry w odpowiedzi na miejscową aplikację ketoprofenu w żelu. Opis przypadku 
Photoallergic contact dermatitis due to topical use of ketoprofen gel. Case report
Wojciech Francuzik, Anna Neneman-Hirsch, Zygmunt Adamski

 

Streszczenie
Wprowadzenie: Reakcje fotonadwrażliwości na leki stosowane miejscowo to reakcje fotoalergiczne i fototoksyczne. Wydaje się, że reakcja na ekspozycję słoneczną po zastosowaniu ketoprofenu miejscowo ma charakter odpowiedzi fotoalergicznej, wykorzystującej model fotohaptenu. Fotoalergiczne zapalenie skóry (photoallergic contact dermatitis – PACD) najczęściej obserwowane jest w krajach, gdzie występuje duże nasłonecznienie.
Cel pracy: Przedstawienie przypadku fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry spowodowanego aplikacją ketoprofenu z jednoczesną ekspozycją na światło słoneczne.
Opis przypadku: Pacjentka, lat 36, z rozległymi zmianami rumieniowymi skóry w okolicy obu stawów kolanowych po aplikacji ketoprofenu i ekspozycji na światło słoneczne. Dobrze zareagowała na ogólną steroidoterapię.
Wnioski: W okresie wiosenno-letnim należy mieć na uwadze zwiększoną możliwość wystąpienia skórnych odczynów alergicznych na miejscowe niesteroidowe środki przeciwzapalne. Nadal istnieje konieczność prowadzenia badań nad bezpośrednimi czynnikami sprawczymi w fotoalergicznym zapaleniu skóry.

 

Słowa kluczowe: fotokontaktowe zapalenie skóry, ketoprofen, miejscowe niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)

Pęcherzowa postać twardziny ograniczonej. Opis przypadku 
Bullous morphea. Case report
Izabela Żelazny, Agnieszka Cegielska, Aneta Szczerkowska-Dobosz, Roman Nowicki

 

Streszczenie
Twardzina skórna jest dermatozą często spotykaną w codziennej praktyce klinicznej, mimo to jej postać pęcherzowa występuje bardzo rzadko. Prezentujemy przypadek 21-letniego pacjenta z pęcherzową odmianą twardziny skórnej, u którego obserwowano bardzo dobrą odpowiedź na miejscowe leczenie propionianem klobetazolu.

 

Słowa kluczowe: twardzina ograniczona, postać pęcherzowa twardziny, leczenie