Łuszczyca i choroby współistniejące. Część 2. Choroby autoimmunologiczne
Psoriasis and co-morbidities. Part 2. Autoimmunological diseases
Franciszek Seneczko
Streszczenie
W etiopatogenezie łuszczycy, poza zaburzeniami immunologicznymi, rozważa się również mechanizmy autoimmunologiczne, za którymi przemawia obecność autoreaktywnych komórek T, jako jednych z najważniejszych patogenetycznych elementów komórkowych choroby. Poza tym łuszczyca, szczególnie o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, wiąże się ze znacząco zwiększonym ryzykiem dermatologicznych oraz innych chorób współistniejących, w tym chorób autoimmunologicznych, takich jak autoimmunologiczne choroby pęcherzowe, bielactwo nabyte, łysienie plackowate, zapalenie tarczycy, niektóre choroby tkanki łącznej, stwardnienie rozsiane, cukrzyca typu I i choroba Leśniowskiego-Crohna.
Słowa kluczowe: łuszczyca, choroby autoimmunologiczne, autoimmunologiczne choroby pęcherzowe, choroby współistniejące.
Summary
In the etiopathogenesis of psoriasis, in addition to immunological disorders, autoimmune mechanisms are also considered, which is supported by the presence of autoreactive T cells as one of the most important pathogenetic cellular elements of the disease. In addition, psoriasis, especially moderate to severe, is associated with a significantly increased risk of dermatological and other co-morbidities, including autoimmune diseases such as autoimmune bullous diseases, acquired albinism, alopecia areata, thyroiditis, some connective tissue diseases, multiple sclerosis, type I diabetes and Crohn's disease.
Keywords: psoriasis, autoimmunological diseases, autoimmune bullous diseases, co-morbidities.
Kalcypotriol/Betametazon – preferencje pacjentów
Calcipotriol/Betamethasone – patients’ preferences
Joanna Narbutt
Streszczenie
W łagodnej postaci łuszczycy zaleca się terapię miejscową, natomiast w postaci umiarkowanej do ciężkiej jest ona jedynie uzupełnieniem leczenia ogólnego. Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego leczeniem miejscowym pierwszego rzutu są preparaty zawierające w składzie betametazon i kalcypotriol, obecnie dostępne w trzech podłożach: maści, żelu i piany. Wykazują one najwyższą skuteczność spośród wszystkich dostępnych na rynku leków i charakteryzują się dobrym profilem bezpieczeństwa. Ponadto są łatwe w aplikacji, co istotnie wpływa na przestrzeganie zaleceń lekarskich i regularne stosowanie preparatu przez pacjentów. Kalcypotriol/betametazon w postaci maści dodatkowo charakteryzuje się szybką penetracją substancji aktywnych oraz ma właściwości natłuszczające skórę. Ostateczny wybór podłoża (maść, żel, piana) jest wynikiem poznania preferencji pacjenta. W pracy przedstawiono dane dotyczące potrzeb chorych oraz informacje na temat bezpieczeństwa i skuteczności preparatów zawierających kalcypotriol z dipropionianem betametazonu.
Słowa kluczowe: łuszczyca, terapia miejscowa, betametazon, kalcypotriol, potrzeby pacjentów
Abstract
Mild forms of psoriasis require only topical treatment while in moderate-to-severe psoriasis systemic treatment is used in combination with topical formulations. According to the guidelines of Polish Dermatological Society, calcipotriol and betamethasone are first line topical therapy. This combination is available in three formulations: ointment, gel, and foam. The medications are characterized by high antipsoriatic effectiveness as well as good safety profile. Additionally, they are easy to use which significantly affects the compliance with medical recommendations and regular use of the preparation by patients. Calcipotriol/betamethasone ointment ensures rapid penetration of active substances and has ability to moisturize the skin. The study analyzes the patients’ needs and data on the effectiveness and safety of medications containing calcipotriol with betamethasone dipropionate.
Key words: psoriasis, topical therapy, betamethasone, calcipotriol, patients’ needs
Najczęstsze patologie skóry stopy
The most common pathologies of the foot’s skin
Ligia Brzezińska-Wcisło, Agnieszka Honisz, Piotr Kapica
Streszczenie
Stopa to jeden z najbardziej precyzyjnych elementów narządu ruchu, styka się z podłożem, po którym stąpamy, wyczuwa nieprawidłowości, dostosowuje się do marszu pod górę czy w dół, a czasami ulega zmęczeniu.
Pokrywa ją skóra gruba i nieowłosiona. Na jej powierzchni występują rowki o równym przebiegu, tworząc charakterystyczny układ zwany liniami papilarnymi, znamiennymi i charakterystycznymi dla każdego człowieka.
Do podstawowych funkcji skóry stóp zalicza się funkcję ochronną, odbiór bodźców ze środowiska zewnętrznego i termoregulację. Stopy są podatne na wiele zaburzeń dermatologicznych ze względu na odmienną budowę histopatologiczną skóry w tej lokalizacji.
Stopa narażona jest na częste urazy, co może skutkować infekcjami bakteryjnymi. Intensywne pocenie się, maceracja i znaczna ciepłota w obrębie stopy mogą prowadzić do zakażeń o różnorodnej etiologii. Przykład stanowi zakażenie grzybicze wywołane dermatofitami, grzybami drożdżopodobnymi i pleśniowcami.
Nadmierne pocenie predysponuje także do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego. W pracy został również omówiony wyprysk stóp, w terapii którego kluczowe znaczenie ma szybka eliminacja czynników prowokujących zmiany.
Omówiono również zmiany morfologiczne paznokci, do których zaliczamy wrodzone zaburzenia w rozwoju paznokci, zmiany w uksztaltowaniu i zabarwieniu płytki paznokciowej oraz zmiany strukturalne paznokci.
Wzmożone pocenie i podrażnienie mechaniczne nasilają chorobę podstawową, dlatego leczenie dermatologiczne stóp jest trudne.
Słowa kluczowe: łuszczyca, grzybica, wyprysk, zmiany morfologiczne paznokci
Abstract
The foot is one of the most precise elements of the musculoskeletal system. It touches the ground on which we walk, senses irregularities, adapts to the uphill or downhill walk and sometimes becomes to be tired.
It is covered by thick and hairless skin. There are many grooves with regular occur on skin surfaces, which creating a characteristic system called fingerprints, which is characteristic and significant for every human.
The basic functions of the skin are: protective, absorbing sensory impulses from the external environment and thermoregulation. The feet are susceptible to many dermatological disorders due to the different histological structure of the skin in this location.
The foot is exposed to frequent injuries which may result in bacterial infections. Intensive sweating, maceration and significant heat in the foot area can lead to infections of various etiologies. An example is a fungal infection caused by dermatophytes, yeast-like fungi and molds.
Excessive sweating also predisposes to human papillomavirus infection. Foot eczema is also discussed in the paper, where quick elimination of the factors that provoke changes were crucial.
The morphological changes of the nails were also discussed, including congenital disorders in nail development, changes in the shape and color of the nail plate and structural changes in the nails.
Increased sweating and mechanical irritation will aggravate the underlying disease, therefore dermatological treatment of the feet is difficult.
Key words: psoriasis, tinea, eczema, nail morphological changes
Ciężkie skórne reakcje niepożądane związane ze stosowaniem leków – etiopatogeneza, cechy kliniczne i leczenie. Część 1. Zespół Stevensa-Johnsona/ toksyczna nekroliza naskórka (SJS/TEN)
Severe cutaneous adverse reactions related to the use of drugs – ethiopathogenesis, clinical features and treatment. Part 1. Stevens-Johnson syndrome/ toxic epidermal necrolysis (SJS/TEN)
Michał Seneczko, Franciszek Seneczko
Streszczenie
Nadwrażliwość na leki może ujawniać się jako różne rodzaje reakcji – od łagodnych i samoograniczających się, po zagrażające życiu ciężkie skórne reakcje niepożądane (SCARs). Do SCARs należą nieanafilaktyczne postaci fenotypowe, wywoływane przy udziale opóźnionych reakcji nadwrażliwości typu IV, które cechuje swoista dla leku odpowiedź immunologiczna z udziałem limfocytów T. Do głównych SCARs są zaliczane: zespół Stevensa-Johnsona/toksyczna nekroliza naskórka (SJS/TEN), reakcja na lek z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS), ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP) oraz uogólniona pęcherzowa utrwalona wysypka polekowa (GBFDE). Poza patomechanizmem, poszczególne postacie SCARs różnią się pod względem wywołujących leków, obrazem klinicznym, leczeniem i rokowaniem. W pracy omówiono zespół Stevensa-Johnsona/ toksyczną nekrolizę naskórka – etiologię, cechy kliniczne i leczenie.
Słowa kluczowe: ciężkie skórne reakcje niepożądane, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka, cyklosporyna, leki biologiczne
Summary
Drug hypersensitivity may manifest as a variety of reactions, ranging from mild and self-limiting reactions to life-threatening severe cutaneous adverse reactions (SCARs). SCARs include non-anaphylactic phenotypic forms, triggered by delayed type IV hypersensitivity reactions, which are characterized by a drug-specific T cell-mediated immune response. The main SCARs include: Stevens-Johnson syndrome/toxic epidermal necrolysis (SJS/TEN), drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS), acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP) and generalized bullous fixed drug eruption (GBFDE). Apart from the pathomechanism, the various of SCARs differ in terms of their including drugs, clinical picture, treatment and prognosis. The paper discusses Stevens-Johnson syndrome/ toxic epidermal necrolysis – etiology, clinical features and treatment.
Keywords: severe cutaneous adverse reactions, Stevens-Johnson syndrome, toxic epidermal necrolysis, cyclosporine, biological drugs
Historia fototerapii (UVB, UVA, PUVA) w dermatologii
History of phototherapy (UVB, UVA, PUVA) in dermatology
Anna Malewska-Woźniak, Zygmunt Adamski
Streszczenie
W dermatologii istnieje wiele form leczenia, od miejscowego, poprzez leczenie ogólne oraz światłolecznictwo. Fototerapia jako najstarsza metoda jest jedną z bezpieczniejszych i skuteczniejszych terapii. Fototerapia jest szczególną formą leczenia, która wykorzystując światło słoneczne lub widmo zbliżone do światła słonecznego, wywołuje efekt terapeutyczny. Leczenie światłem jest uznaną metodą leczenia ze względu na koszt, jednakże nie zawsze cechuje się łatwą dostępnością. Już w starożytności uczeni wierzyli w zdrowotną moc słońca, uznawali, że wpatrywanie się w nie może nieść im pomoc. Leczenie światłem stało się popularną formą leczenia i jest wykorzystywane do dzisiaj.
Słowa kluczowe: fototerapia, UVB, PUVA, UVA1
Abstract
There are many forms of treatment in dermatology, from local to general including phototherapy. Phototherapy, as the oldest method is one of the safer and more effective therapies. It is a special form of treatment using spectrum similar to sunlight causing a therapeutic effect. It is very often considered in the treatment of patients with dermatological diseases. Even in ancient times, scientists believed in the health power of the sun. Phototherapy has become a popular form of treatment and should be considered as one of the most promising option of treatment of various dermatoses.
Key words: phototherapy, UVB, PUVA, UVA1
Opis przypadku terapii trądziku piorunującego bez objawów systemowych przy pomocy izotretynoiny z azytromycyną oraz miejscowego leczenia roztworem rodników ponadtlenkowych o neutralnym pH
Acne fulminans without systemic symptoms treated with isotretoin, azithromycin and neutral pH superoxidised aqueous solution – a case report
Gustaw Roter, Dorota Mehrholz, Natalia Brzezińska, Roman Nowicki
Streszczenie
Trądzik piorunujący (acne fulminans) to rzadka postać trądziku, występująca najczęściej u chłopców w wieku dojrzewania. Z uwagi na ciężki przebieg choroby terapia powinna być wielokierunkowa oraz dostosowana do potrzeb pacjenta. Leczenie w pierwszej linii opiera się na połączeniu doustnych glikokortykosteroidów oraz izotretynoiny. W przypadku obecności zaawansowanych zmian ropnych stosuje się dodatkowo doustne antybiotyki oraz miejscowe środki antyseptyczne. U przedstawionego pacjenta jako leczenie wspomagające zastosowano miejscowo roztwór rodników ponadtlenkowych o neutralnym pH.
Słowa kluczowe: trądzik, izotretynoina, roztwór rodników ponadtlenkowych o neutralnym pH
Abstract
Acne fulminans is a rare form of acne, which predominantly affects adolescent boys. Due to the usually severe course of the disease, therapy should be comprehensive and personalized. First line of treatment includes oral corticosteroids and isotretinoin. Systemic antibiotics combined with local antiseptic agents are recommended in cases presenting with multiple cystic lesions and purulent exudate. In our report we present a case acne fulminans treatment where neutral pH superoxidised aqueous solution was used as an adjuvant treatment.
Key words: acne, isotretinoin, neutral pH superoxidised aqueous solution
Skórne manifestacje zakażenia SARS-CoV-2 – opis przypadku („COVID toes”)
Cutaneus manifestations in SARS-Cov-2 patients – case report („COVID toes”)
Katarzyna Waligóra-Dziwak, Zygmunt Adamski
Streszczenie
Infekcja SARS-CoV-2 obejmuje szerokie spektrum objawów, zarówno zagrażających życiu, jak i miernie nasilonych. Wraz z rosnącą liczbą raportowanych przypadków zakażeń SARS-CoV-2 zwiększa się ilość opisywanych manifestacji skórnych. W literaturze pojawiają się dane o występowaniu objawów dermatologicznych zakażenia SARS-CoV-2 z różną częstością, w zależności od badań przeprowadzonych w zainfekowanej populacji, obejmując zakres od 0,2% przypadków w badaniu przeprowadzonym w populacji chińskiej, aż do 20,4% przypadków w badaniu przeprowadzonym w populacji włoskiej. Spośród najczęściej opisywanych skórnych manifestacji wymienia się osutkę ospopodobną, osutkę plamistogrudkową, wykwity pokrzywkowate, a także zmiany pseudoodmrozinowe w częściach akralnych kończyn. Zmiany pseudoodmrozinowe raportowane podczas pandemii COVID-19 opisywane są jako rumieniowo-obrzękowe wykwity, zlokalizowane w częściach akralnych kończyn, zazwyczaj na palcach stóp i podeszwach. Zmiany te występują zwykle asymetrycznie, są bolesne lub towarzyszy im świąd. Zazwyczaj dotyczą młodych pacjentów, bez objawów ogólnych oraz bez objawu Raynauda, a także bez wywiadu ekspozycji na zimne, wilgotne powietrze. Istnieją liczne doniesienia literaturowe odnośnie tzw. „COVID toes”, jednakże w części przypadków nie przeprowadzono testów weryfikujących zakażenie SARS-CoV-2, z tego względu związek pomiędzy zakażeniem i objawem wymaga dalszych badań. W niniejszej publikacji został opisany kolejny przypadek zmian rumieniowo-obrzękowych w części akralnej kończyn w przebiegu zakażenia SARS-CoV-2.
Słowa kluczowe: SARS-CoV-2, COVID-19, zmiany pseudoodmrozinowe, manifestacja skórna
AbstractSARS-CoV-2 infection comprises wide spectrum of symptoms, both mild and life-threatening. With growing number of SARS-CoV-2 cases, there is observed increased number of reported cutaneus manifestations of the infection. In the literature, data about dermatological symptoms of SARS-CoV-2 infection are reported with varying frequency, starting from 0.2% of cases in the study carried out in Chinese population, up to 20,4% cases in the study carried out in Italian population. Among the most frequently reported dermatological manifestations of SARS-CoV-2 infection there are varicella-like exanthem, maculopapular eruptions, urticarial lesions as well as pseudo-chilblains in acral sites of the limbs. Pseudo-chilblains reported during COVID-19 pandemics are described as erythematous-oedematous manifestations, affecting acral sites, mostly soles and toes. They are usually asymmetrical and mostly itchy or painful. They typically affect young patients in the absence of systemic symptoms or Raynaud phenomenon history. They also lack a history of exposition to cold or wet air. There are multiple reports regarding „COVID toes”, however many of the cases are not confirmed with tests verifying SARS-CoV-2 infection, therefore connection between the infection and symptoms requires further investigation. In present article we report another case of erythematous-oedematous manifestation, affecting acral sites of the limbs, emerging in relation to SARS-CoV-2 infection.
Key words: SARS-CoV-2, COVID-19, chilblain-like lesions, cutaneous manifestation
DERMATOLOGIA DZIECIĘCA – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Streszczenie
Świerzb naśladuje wiele chorób dermatologicznych. Jednak dobrze zebrany wywiad i dokładne badanie lekarskie powinny prowadzić do prawidłowego rozpoznania.
Ciemieniucha jest jednym z najbardziej pospolitych i jednocześnie łagodnych zaburzeń dotyczących owłosionej skóry. Występuje zarówno w łojotokowym zapaleniu skóry, jak i w atopowym zapaleniu skóry. Są jednak cechy, które pozwalają na odróżnienie tych dwu jednostek.
Grzybica odzwierzęca owłosionej skóry głowy daje charakterystyczny obraz kerion Celsi. Dla potwierdzenia rozpoznania konieczne jest badanie mikologiczne.
Dość często u chorujących na atopowe zapalenie skóry spotyka się naderwany płatek uszny. Naderwany płatek uszny spełnia on wszystkie kryteria definiujące tę chorobę, choć nie jest ujęty w cechach Hanifina i Rajki.
Dermatologia to nauka o chorobach skóry i błon śluzowych. Jeśli zmiany występują na skórze, to dla dobra pacjenta powinien być on konsultowany w pierwszej kolejności przez specjalistę dermatologa.
Słowa kluczowe: świerzb, ciemieniucha łojotokowa, ciemieniucha atopowa, kerion Celsi, wszawica głowowa, naderwany płatek uszny, konsultacja dermatologiczna
Abstract
Scabies mimics many dermatological diseases. However, a well-collected history and a thorough medical examination should lead to a correct diagnosis.
Cradle cap is one of the most common and, at the same time, mild skin disorders. It is present in both seborrheic dermatitis and atopic dermatitis. However, there are features that distinguish these two units.
The mycosis of the scalp gives a characteristic image of the kerion Celsi. A mycological examination is necessary to confirm the diagnosis.
Quite often a torn earlobe is found in people suffering from atopic dermatitis. A torn earlobe meets all the criteria for atopic dermatitis, although it is not included in the features of Hanifin and Rajka.
Dermatology is the study of diseases of the skin and mucous membranes. If changes occur on the skin, it should be consulted by a dermatologist first for the patient’s benefit.
Key words: scabies, seborrheic cradle cap, atopic cradle cap, Celsi kerion, head lice, torn earlobe, dermatological consultation